काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्षको दुई महिना साउन र भदौमा एक सय ७३ परियोजनाका लागि १३ अर्ब ५८ करोड १२ लाख रुपैयाँबराबरको वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएको छ ।
उद्योग विभागले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार भदौमा ६६ वटा परियोजनाका लागि तीन अर्ब ८३ करोड रुपैयाँ र साउनमा एक सय सात परियोजनाका लागि साढे नौ अर्बबराबरको लगानी प्रतिबद्धता आएको थियो ।
भदौ महिनामा सेयर पर्चेज एग्रीमेन्ट (एसपीए), सेयर सब्सक्रिप्सन एग्रीमेन्ट (एसएसए) र टेक्नोलोजी ट्रान्सफर एग्रीमेन्ट (टीटीए) क्षेत्रसहित चार अर्ब ११ करोड ६६ लाख ५० हजार रुपैयाँबराबरको लगानी प्रतिबद्धता आएको विभागले जनाएको छ । एसपीए तथा एसएसएका लागि ७ वटा परियोजनामार्फत २८ करोड ४२ लाख ५० हजार रुपैयाँ लगानी प्रतिबद्धता आएको छ ।
दुई महिनामा १२ अर्ब ९८ करोड ४९ लाख रुपैयाँ प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएको हो । यसरी आएको लगानी प्रतिबद्धताबाट उद्योग सञ्चालनमा आउँदा चार सय ८५ जनाले रोजगारी पाउनेछन् ।
विभागले साउनमा तीन सय २३ जना र भदौमा एक सय ६२ जनाले रोजगारी पाउने गरी वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएको छ ।
विभागले नेपालमा वैदेशिक लगानी स्वीकृत गर्न थालेदेखि अहिलेसम्म पाँच खर्ब ३२ अर्ब ९९ करोड ४६ लाख रुपैयाँबराबरको वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएको छ । यो लगानी प्रतिबद्धता छ हजार पाँच सय ५५ वटा परियोजनका लागि आएको हो । यो सबै लगानी तीन लाख ३४ हजार छ सय २४ जनाले रोजगारी पाउने गरी आएको हो ।
तर, नेपालमा जति वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आउँछ त्योअनुसार लगानी भित्रिएको भने पाइँदैन । विभागका अधिकारीहरूले लगानी प्रतिबद्धता आउने भए पनि विभिन्न कारण लगानी भित्रिन नसकेको बताउने गरेका छन् । सरकारले पनि वैदेशिक लगानी भित्र्याउन कानुनी सुधार गरिरहेको छ । विभिन्न समयमा लगानी सम्मेलन गरी नेपालमा लगानी गर्न सकिने सम्भावनाका परियोजना सोकेस पनि गर्दै आएको छ । यसपछि प्रतिबद्धता आउने तर लगानी नआउने प्रवृत्ति दोहोरिँदै आएको देखिन्छ ।
पर्यटनमा सबैभन्दा धेरै प्रतिबद्धता
गएको दुई महिनामा नेपालमा आएको वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धतामध्ये सबैभन्दा धेरै पर्यटन क्षेत्रका परियोजनामा आएको छ । नेपालमा प्रतिबद्धता भएका उद्योगमध्ये ७१ दशमलव ७३ प्रतिशत पर्यटन क्षेत्रका छन् । पर्यटन उद्योगमा कुल लगानी प्रतिबद्धतामध्ये ६९ प्रतिशत प्रतिबद्धता आएको छ । त्यसपछि सेवा क्षेत्रमा धेरै प्रतिबद्धता आएको छ । विभागका कुल प्रतिबद्धता आएको उद्योगमध्ये १५ दशमलव १६ प्रतिशत सेवा क्षेत्रका उद्योग छन् । जसमा कुल लगानी प्रतिबद्धता आएको लगानीमध्ये २१ प्रतिशत प्रतिबद्धता आएको छ ।
