काठमाडौं । आज अङ्ग्रेजी नयाँवर्ष २०२५ को पहिलो दिन ‘राष्ट्रिय ढाका टोपी दिवस’ मनाइँदैछ।
आज नेपालभर राष्ट्रिय ढाका टोपी दिवस विविध कार्यक्रमहरूका साथ मनाइँदैछ। नेपाली संस्कृति र परम्पराको एक अद्वितीय प्रतीकका रूपमा ढाका टोपीको महत्त्वलाई उजागर गर्दै यो दिवस प्रत्येक वर्ष पुस १७ गते मनाइने गरिन्छ।
मुलुकमा पश्चिमा संस्कृतिको प्रभाव बढ्दै गएको भन्दै केही युवाको अगुवाईमा २०७० सालदेखि हरेक वर्षको जनवरी १ लाई टोपी दिवस र पौष १७ गतेलाई राष्ट्रिय ढाका टोपी दिवसको रुपमा मनाउन सुरु गरेका थिए।
ढाका टोपी नेपाली पहिचान, एकता, र संस्कृतिको जीवन्त प्रतीक हो। नेपाल बाहिर रहेका नेपाली र नेपालीभाषीहरुले पनि नेपाली टोपी लगाउने गर्छन्। नेपाली टोपीको साइनो बंगलादेशको ढाका, काश्मीर, टर्की, कैलाश पर्वत र पाल्पासँग जोडिन्छ।
विशेषत: भादगाउँले टोपी र ढाका टोपीलाई नेपाली टोपीका रुपमा लिने गरिन्छ। तर नेपालका विभिन्न समुदायले आ९आफ्नो पहिचान र परम्परा झल्किने खालका टोपी लगाउने गरेका छन्।
ढाका कपडाबाट बनाइने टोपीले नेपालको मौलिकता झल्काउने मात्र नभई राष्ट्रिय आत्मसम्मान र गौरवको पनि प्रतिनिधित्व गर्दछ।
राष्ट्रिय ढाका टोपी दिवसको अवसरमा काठमाडौं लगायत देशभर विविध कार्यक्रमहरू आयोजना गरिएको छ।
ग्लोबलाइजेशनको प्रभावका कारण केही समय ढाका टोपीको लोकप्रियता घटेको देखिए पनि पछिल्लो समय युवा पुस्तामा यसप्रति आकर्षण पुन: जागेको छ। ढाका टोपीलाई आधुनिक फेसनमा समाहित गर्न विभिन्न डिजाइनरहरूले प्रयास गरिरहेका छन्। युवा पुस्ताले सामाजिक सञ्जालमार्फत ढाका टोपीलाई प्रवर्द्धन गरी यसलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा समेत लोकप्रिय बनाउने काम गरिरहेका छन्।
ढाका टोपी दिवसले परम्परागत ढाका कपडा उद्योगलाई पनि टेवा पुर्याएको छ। सरकारले ढाका उद्योग प्रवर्द्धन गर्न अनुदान तथा तालिम कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरेको छ। यसबाट पूर्वी नेपालका किसान तथा हस्तकला व्यवसायीहरू लाभान्वित भएका छन्।
ढाका टोपीलाई प्रवर्द्धन गरेर नेपालले आफ्नो सांस्कृतिक पहिचानलाई विश्वमञ्चमा उजागर गर्ने प्रयास गरिरहेको छ। नेपाली राजदूतावासहरू र प्रवासी नेपाली संघहरूले पनि यो दिवसलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा मनाएर नेपालको सांस्कृतिक सम्पदा प्रचार गर्ने काम गरिरहेका छन्।
ढाका टोपी हाम्रो परम्पराको अमूल्य धरोहर हो। यसलाई जोगाउन र भावी पुस्तालाई हस्तान्तरण गर्न राष्ट्रिय ढाका टोपी दिवस जस्ता कार्यक्रमहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।
