काठमाडौं । उरुग्वेका पूर्वराष्ट्रपति जोसे “पेपे” मुझिकाको ८९ वर्षको उमेरमा मे १३, २०२५ मा निधन भएको छ। उनी लामो समयदेखि इसोफेगस (घाँटी) को क्यान्सरबाट पीडित थिए । उनको रोग २०२४ मा पत्ता लागेको थियो र पछि कलेजोमा समेत फैलिएको थियो। जनवरी २०२५ मा मुझिकाले थप उपचार नगर्ने निर्णय गरेका थिए र अन्तिम दिनहरूमा मोन्टेभिडियोस्थित आफ्नै फार्महाउसमा हस्पाइस केयरमा थिए ।
मुझिका १९६० र ७० को दशकमा टुपामारोस नामक मार्क्सवादी-लेनिनवादी गुरिल्ला समूहका सदस्य थिए। उनी १४ वर्ष जेलमा बसे, जसमा धेरै समय एकान्तवासमा बित्यो। १९८५ मा लोकतन्त्र पुनःस्थापित भएपछि उनी रिहा भए र राजनीतिमा सक्रिय भए। २००९ मा राष्ट्रपति पदका लागि निर्वाचित भई २०१० देखि २०१५ सम्म उरुग्वेका राष्ट्रपति रहे ।
उनको कार्यकालमा उनले गर्भपतन, समलैंगिक विवाह र गाँजाको वैधीकरण जस्ता प्रगतिशील नीतिहरू लागू गरे। त्यसैगरी, उनले नवीकरणीय ऊर्जा प्रवर्द्धन र सामाजिक समानताको पक्षमा काम गरे ।
मुझिका आफ्नो सरल जीवनशैलीका लागि विश्वभर चर्चित थिए। उनी राष्ट्रपति हुँदा पनि राजधानीको सानो फार्महाउसमा बस्ने गर्थे र १९८७ मोडेलको भोक्सवागन बीटल चलाउँथे। उनले आफ्नो तलबको अधिकांश हिस्सा दान गर्थे, जसका कारण उनलाई “विश्वको सबैभन्दा गरिब राष्ट्रपति” को उपाधि दिइएको थियो ।
उनको निधनपछि उरुग्वे सरकारले तीन दिनको राष्ट्रिय शोक घोषणा गरेको छ। उनको अन्त्येष्टि मे १४ मा आयोजना हुने तय भएको छ ।
उनको निधनमा उरुग्वेका वर्तमान राष्ट्रपति यामान्दु ओरसी, चिलीका गेब्रियल बोरिक, कोलम्बियाका गुस्ताभो पेत्रो, मेक्सिकोकी क्लाउडिया शेनबाउम, स्पेनका प्रधानमन्त्री पेद्रो सान्चेज लगायतका नेताहरूले श्रद्धाञ्जली अर्पण गरेका छन् ।
मुझिकाको जीवन र दर्शनले विश्वभरका मानिसहरूलाई प्रेरणा दिएको छ। उनको सरलता, विनम्रता र सामाजिक न्यायप्रतिको प्रतिबद्धता सधैं सम्झनलायक रहनेछ।
